Het leukste dorp in heel het Westerkwartier
Geschiedenis
Den Horn, is een dorpje met ongeveer 398 inwoners (2023) dat is ontstaan vanuit de veenarbeid van de Aduarder monniken. Ze bouwden rond 1350 een kapel. Vanuit de bedijking van de veenpolders ontstonden drie smalle, modderige wegen, nu de Westerdijk, de Monnikendijk (hoofdstraat) en de Hogeweg. Het waren dijken die het water uit de lange en brede Lauwerszee moesten tegenhouden. De Monnikendijk werd uiteindelijk de “Dorpsstraat”. Ze vormde de grens tussen het zuidelijk veengebied en het noordelijk kleigebied, die respectievelijk de namen Lagemeeden en Hoogemeeden kregen.
Beide delen groeiden naar elkaar toe en zo was er rond 1700 een klein kerkdorp ontstaan met twee kerken (Doopsgezind en Hervormd) en een school. Veel huizen, vooral in de Dorpsstraat, hebben een lange geschiedenis. Zo waren er meerdere winkels, een smid, een kroeg en een school. Ook heeft het dorp enkele fraaie boerderijen. Ooit stonden er drie molens, de spoorlijn naar Leeuwarden kwam er langs. En dankzij het Plaatselijk Nut was er zelfs een treinhalte.
Rond 1900 was er inmiddels een bloeiend verenigingsleven ontstaan. Vooral hoofdmeester Albert van der Molen, die meer dan 40 jaar Hoofd der School was heeft ongelooflijk veel voor en met het dorp gedaan. Het zou niet gek zijn om een standbeeld voor hem op te richten.
Het zou niet gek zijn om een standbeeld voor hem op te richten.
De naam Den Horn betekent volgens naamkundigen ‘De Hoek’, Hörn in het Gronings. Maar het zou ook voortgekomen kunnen zijn uit ‘horum’of ‘horm’dat hoogte betekent. Er is eigenlijk weinig bekend over het ontstaan van de naam ‘Den Horn’.
In het dorp zijn de winkeltjes door de jaren heen verdwenen en is ook het verenigingsleven flink uitgedund. Ook heeft de basisschool zijn deuren moeten sluiten. De in 1863 gebouwde nieuwe kerk in het dorp is volledig gerestaureerd. Het doet sinds 1981 geen dienst meer als kerk. Het kerkje valt nu onder het SOGK en heeft een multifunctionele bestemming. Verder vind je in het hart van het dorp nog de voormalige kroeg die sinds de jaren ’70 van de vorige eeuw fungeert als dorpshuis.
Kadasterkaart
De oudste kaart waarop Den Horn te vinden is, is een kadasterkaart van 1821. Daarvoor sprak men van de gehuchten Den Horn en Hoogemeeden en hoorden deze bij het dorpje Lagemeeden. Kerkelijk viel dit alles onder het kerspel Hooge- en Lagemeeden.
Van Lagemeeden is op dit moment niet veel meer over dan wat boerderijen aan de Nutweg. En, waar de in 1862 afgebroken kerk ooit stond, een hooggelegen pittoresk kerkhofje omringd door groen.